Döküm İşlemleri Nelerdir? 11 Farklı Döküm İşlemi

1. Kum Dökümü: Metal eritilerek kum kalıplara dökülür ve soğutulduktan sonra kalıplar kırılarak parça çıkarılır.
2. Kokil Dökümü: Metal eritilerek kalıba dökülür ve kalıp içerisinde şekil alır. Soğuduktan sonra çıkarılır.
3. Basınçlı Döküm: Eritilmiş metal, yüksek basınç altında bir kalıba enjekte edilir. Bu yöntemle karmaşık ve hassas parçalar üretilebilir.
4. Kayıp Köpük Dökümü: Köpük modeli kullanılarak metal dökülür. Model yanar ve metal kalıpta şekil alır.
5. Sıcak Şekillendirme Dökümü: Metal eritilerek doğrudan şekillendirme kalıplarına dökülür ve soğutulduktan sonra parça çıkarılır.
6. Soğuk Şekillendirme Dökümü: Döküm için kullanılan metal, oda sıcaklığında şekillendirilir.
7. Yatay Döküm: Döküm kabı yatay olarak yerleştirilir ve eritilmiş metal kalıba dökülür.
8. Dikey Döküm: Döküm kabı dikey olarak yerleştirilir ve metal kalıba yukarıdan dökülür.
9. Yatay-Sıcak Döküm: Metal, yatay bir döküm kabına konulur ve yüksek sıcaklıkta dökülür.
10. Sis Dökümü: Metal buharlaştırılarak veya püskürtülerek şekillendirilir.
11. Elektro-Döküm: Elektroliz yoluyla metalin bir elektrot üzerinde kaplanması veya dökülmesi işlemidir.

Bu döküm işlemleri farklı malzemelerin, farklı ölçeklerde ve şekillerde parçaların üretimi için kullanılır. Her bir işlemin avantajları ve kullanım alanları farklıdır ve seçilen yöntem, üretim gereksinimlerine ve parçanın özelliklerine bağlı olarak belirlenir.

Döküm İşlemi Nasıl Yapılır?

Döküm işlemi, genel olarak aşağıdaki adımları içerir:

1. Modelin Hazırlanması: İlk adım, üretilecek parçanın modelinin yapılması veya hazırlanmasıdır. Model, genellikle ahşap, plastik veya metal malzemeden yapılır ve istenen parça şekline ve boyutlarına sahip olmalıdır.
2. Kalıp Hazırlığı: Modelin üzerine kalıp malzemesi (genellikle kum) dökülerek bir kalıp hazırlanır. Kalıp malzemesi, modelin şeklini ve detaylarını koruyacak şekilde sıkıştırılır veya yapılandırılır.
3. Metalin Eritilmesi: Döküm için kullanılacak metal malzeme, bir fırında veya ocakta yüksek sıcaklıkta eritilir. Bu işlemde, uygun bir ergitme fırını veya ocağı kullanılır ve metalin erimesi sağlanır.
4. Metalin Dökülmesi: Eritilmiş metal, önceden hazırlanan kalıba dökülür. Metalin kalıba doğru akışını sağlamak için uygun teknikler kullanılır ve kalıbın tamamen doldurulması sağlanır.
5. Soğutma ve Parçanın Çıkarılması: Dökülen metalin soğuması için beklenir. Soğuduktan sonra, kalıp kırılır veya açılır ve içerisindeki parça çıkarılır. Gerekirse, parçanın fazla kalıntıları temizlenir veya düzeltme işlemleri yapılır.
6. İşleme ve Bitirme: Çıkarılan parça, gerektiğinde işleme adımlarından geçirilerek şekillendirilir, kesilir, taşlanır veya diğer işlemler uygulanır. Bu adımlar, parçanın son halini alması ve istenen özelliklere sahip olması için yapılır.

Döküm işlemi, parçaların üretiminde kullanılan genel bir yöntem olmasına rağmen, farklı döküm yöntemlerinde ve malzemelerde bazı değişiklikler ve ek adımlar olabilir. Ayrıca, büyük veya karmaşık parçaların üretimi için daha karmaşık ekipman ve süreçler gerekebilir.

Döküm İşleminin Aşamaları Nelerdir?

Döküm işlemi genellikle aşağıdaki aşamaları içerir:

1. Modelin Hazırlanması: İlk adım, üretilecek parçanın modelinin yapılması veya hazırlanmasıdır. Model, ahşap, plastik veya metal gibi malzemelerden yapılabilir. Bu model, son parçanın istenen şekil, boyut ve detaylarına sahip olmalıdır.
2. Kalıp Hazırlığı: Modelin üzerine kalıp malzemesi dökülerek bir kalıp hazırlanır. Kalıp malzemesi, genellikle kum, seramik, alçı, silika veya özel döküm malzemeleri olabilir. Kalıp, modelin şeklini ve detaylarını koruyacak şekilde dikkatlice yapılır.
3. Metalin Eritilmesi: Döküm için kullanılacak metal malzeme, uygun bir ergitme fırınında veya ocakta yüksek sıcaklıkta eritilir. Bu adımda, uygun ergitme sıcaklığına ulaşması için metalin belirli bir süre boyunca eritilmesi sağlanır.
4. Kalıba Dökme: Eritilmiş metal, hazırlanan kalıba dökülür. Dökme işlemi, metalin kalıp içerisine akmasını sağlamak için özel teknikler kullanılarak gerçekleştirilir. Metal, kalıbın içinde istenen şekli alır.
5. Soğutma: Dökülen metalin soğuması beklenir. Bu adımda, metalin doğal olarak soğumasına veya bazen su veya hava gibi soğutma yöntemlerine başvurulabilir. Metalin soğuması, parçanın yapısının stabilize olmasını sağlar.
6. Parçanın Çıkarılması: Soğuyan metal, kalıptan çıkarılır. Kalıp kırılır, kesilir veya uygun yöntemler kullanılarak açılır. Parça, kalıp içinden dikkatlice çıkarılır.
7. Temizleme ve İşleme: Çıkarılan parça, gerektiğinde fazla kalıntı ve kalıp artıklarından temizlenir. Ayrıca, parçanın istenen özelliklere ve toleranslara sahip olması için kesme, taşlama, zımparalama, delme veya diğer işleme adımları uygulanabilir.
8. Bitirme ve Kontrol: Parça, istenen yüzey pürüzlülüğüne, boyaya veya kaplamaya tabi tutulabilir. Son olarak, parçanın kalite ve boyut kontrolü yapılır. Gerekirse, düzeltme işlemleri uygulanarak son ürünün istenen kalite standardına ulaşması sağlanır.

Bu aşamalar, döküm işleminin genel olarak nasıl gerçekleştiğini gösterir. Ancak, kullanılan döküm yöntemi, malzeme ve parça özelliklerine göre aşamalar ve detaylar değişebilir.

Döküm ve basınç döküm ile alakalı daha fazla blog için: Basınçlı Döküm Nedir? Süreçler, Malzemeler, Uygulamalar, Maliyetler